હિંદુ કુશ હિમાલય પર્વતમાળા પરના કેટલાક તથ્યો બાયોસ્ફિયર જોખમમાં: 3,500 કિમી પર્વતમાળા પરના તથ્યો કુલ 130 વૈશ્વિક નિષ્ણાતોએ હિંદુ કુશ હિમાલયને પતનની અણી પર જૈવક્ષેત્ર તરીકે જાહેર કર્યું છે, તેને બચાવવા માટે સાહસિક પગલાં અને નાણાકીય સહાયની વિનંતી કરી છે. અહીં હિંદુ કુશ હિમાલય પર્વતમાળા 3,500 કિલોમીટરથી વધુ અને અફઘાનિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, ભૂતાન, ચીન, ભારત, નેપાળ, મ્યાનમાર અને પાકિસ્તાન સહિત આઠ દેશોમાં વધુ ફેલાયેલી છે.
હિંદુ કુશ હિમાલય એ વિશ્વના જૈવવિવિધતાના હોટસ્પોટ્સ પૈકીનું એક છે, જેમાં વનસ્પતિ અને પ્રાણીસૃષ્ટિની સમૃદ્ધ વિવિધતા છે.
આ પ્રદેશ 240 મિલિયનથી વધુ લોકોનું ઘર છે, અને 1.7 બિલિયન લોકો નદીના તટપ્રદેશમાં વસે છે, જ્યારે આ બેસિનમાં ઉગાડવામાં આવતો ખોરાક ત્રણ અબજ લોકો સુધી પહોંચે છે.
આ પ્રદેશમાં હિમનદીઓ ઓછામાં ઓછી 10 મોટી નદી પ્રણાલીઓને ખોરાક આપે છે, જે કૃષિ પ્રવૃત્તિઓ, પીવાનું પાણી અને જળવિદ્યુત ઉત્પાદન પર અસર કરે છે.
હિંદુ કુશ અને પામીર એ વિશ્વમાં સૌથી વધુ ભૂકંપની રીતે સક્રિય મધ્યવર્તી-ઊંડાણ ધરતીકંપ ક્ષેત્ર છે.
સ્વાત કોહિસ્તાનના પર્વતો વરસાદી ઉનાળાના ચોમાસાના પવનોના વિસ્તારની અંદર છે, અને મોટાભાગના પૂર્વીય હિંદુ કુશ તેમજ હિંદુ રાજ, ચોમાસાની એશિયાની અત્યંત પશ્ચિમી સીમા પર ચઢે છે.
આ પ્રદેશ વરસાદી અથવા બરફીલા ઉનાળો (જુલાઈથી સપ્ટેમ્બર સુધી) અને શુષ્ક શિયાળો અનુભવે છે. મધ્ય અને પશ્ચિમ હિંદુ કુશ, જોકે, ભૂમધ્ય આબોહવા ક્ષેત્રની સરહદ ધરાવે છે, જે ગરમ, શુષ્ક ઉનાળો અને ઠંડા શિયાળો દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે.
*હિંદુ કુશ હિમાલય સમાચારમાં
કાઠમંડુમાં તાજેતરના જૈવવિવિધતા પરિષદમાં, 130 વૈશ્વિક નિષ્ણાતોએ હિંદુ કુશ હિમાલયને પતનની અણી પર જૈવક્ષેત્ર તરીકે જાહેર કર્યું.*
ઈન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર ઈન્ટીગ્રેટેડ માઉન્ટેન ડેવલપમેન્ટ (ICIMOD) એ આ ભયજનક નિવેદન બહાર પાડ્યું હતું, જેમાં આ પ્રદેશમાં પ્રકૃતિ અને વસવાટમાં થયેલા વિનાશક નુકસાનને પહોંચી વળવા બોલ્ડ પગલાં અને નાણાકીય સહાયની તાત્કાલિક જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.
ખોરાક અને પાણીની સુરક્ષા, આરોગ્ય, જૈવવિવિધતા અને આબોહવા પરિવર્તન વચ્ચેના જોડાણોની તપાસ કરવા માટે જૈવવિવિધતા અને ઇકોસિસ્ટમ સર્વિસિસ (IPBES) નેક્સસ એસેસમેન્ટ પર ઇન્ટરગવર્મેન્ટલ સાયન્સ-પોલીસી પ્લેટફોર્મની ત્રીજી લીડ ઓથર્સ મીટિંગ માટે ફેબ્રુઆરી 2024માં નિષ્ણાતોએ બોલાવ્યા હતા.
ઘોષણામાં પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો કે હિંદુ કુશ હિમાલય, આઠ દેશોમાં ફેલાયેલો અને 3,500 કિલોમીટરથી વધુ ફેલાયેલો છે, તે વિશ્વના 36 વૈશ્વિક જૈવવિવિધતા હોટસ્પોટ્સમાંથી ચાર, વૈશ્વિક 200 પર્યાવરણીય પ્રદેશોમાંથી બે, 575 સંરક્ષિત વિસ્તારો અને 335 મહત્વપૂર્ણ પક્ષી વિસ્તારોનું ઘર છે.
ICIMOD ના ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર જનરલ ઇઝાબેલા કોઝિલે ચેતવણી આપી હતી કે આ પ્રદેશમાં વેગવંતી કટોકટીને ઉલટાવવામાં "લગભગ મોડું થઈ ગયું છે".
ભારતના મુખ્ય ભૂસ્ખલન વિસ્તારો નીચે મુજબ છે
1. ઉત્તર-પશ્ચિમ હિમાલયન ક્ષેત્ર - આ પ્રદેશમાં ભૂસ્ખલન આપત્તિને કારણે સૌથી વધુ નુકસાન થાય છે, તેથી તેને ઉંચાથી ખૂબ ઊંચા ભૂસ્ખલન વિસ્તાર કહેવામાં આવે છે. આ પ્રદેશમાં જમ્મુ-કાશ્મીર, હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડનો સમાવેશ થાય છે.
2. ઉત્તર-પૂર્વીય પર્વતીય પ્રદેશ - ભારતના તમામ ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્યો
આ પ્રદેશમાં સમાવિષ્ટ છે. અહીં, વરસાદની મોસમ દરમિયાન ઉચ્ચ તીવ્રતાના ભૂસ્ખલનને કારણે જાનમાલનું વધુ નુકસાન થાય છે.
3 પશ્ચિમી ઘાટ અને નીલગિરી હિલ્સ - દ્વીપકલ્પના ભારતના પશ્ચિમ ઘાટ રાજ્યોનો દરિયાકાંઠાનો વિસ્તાર જેમાં મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક અને કેરળ રાજ્યો અને તમિલનાડુના નીલગિરી હિલ્સ વિસ્તારનો સમાવેશ થાય છે. અહીં મધ્યમથી વધુ તીવ્રતાના ભૂસ્ખલન થતા રહે છે.
4. પૂર્વી ઘાટ - કેટલીકવાર પૂર્વ ઘાટ રાજ્યોના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં સામાન્ય ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓ બને છે. જે વરસાદની મોસમમાં વધુ નુકસાનકારક બને છે. ગંભીરતાના સંદર્ભમાં, તે ભારતની સૌથી નીચી છે. ભૂસ્ખલન વિસ્તાર ગણવામાં આવે છે.
5 વિંધ્યાચલ - અહીં, પ્રાચીન ટેકરીઓ અને ઉચ્ચપ્રદેશના વિસ્તારોમાં ઓછી તીવ્રતાના ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓ બનતી રહે છે.
એવું બહાર આવ્યું છે કે 1988 થી 2022 ની વચ્ચે મિઝોરમમાં ભૂસ્ખલનની સૌથી વધુ 12,385 ઘટનાઓ નોંધાઈ છે. આ પછી, ઉત્તરાખંડમાં ભૂસ્ખલનની 11,219, ત્રિપુરામાં 8,070, અરુણાચલ પ્રદેશમાં 7,689, જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં 7,280, કેરળમાં 6,039 અને મણિપુરમાં 5,494, જ્યારે મહારાષ્ટ્રમાં ભૂસ્ખલનની 5,112 ઘટનાઓ નોંધાઈ છે.
લગભગ 15% ભારત ભૂસ્ખલનના જોખમો માટે સંવેદનશીલ છે. હિમાલય (ઉત્તર-પશ્ચિમ અને ઉત્તર-પૂર્વ ભારત) અને પશ્ચિમ ઘાટ એ ઉચ્ચ સંવેદનશીલતાના બે મુખ્ય વિસ્તારો છે.
ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ISRO) ના હૈદરાબાદ સ્થિત નેશનલ રિમોટ સેન્સિંગ સેન્ટર (NRSC)ના અહેવાલ મુજબ, ઉત્તરાખંડના બે પહાડી જિલ્લા, રુદ્રપ્રયાગ અને ટિહરી, "દેશમાં ભૂસ્ખલનનું સૌથી વધુ જોખમ" ધરાવે છે.
સતત આગ કાઢતી ભારતીય કોલસાની ખાણ
ઝારખંડ માં આવેલા ઝરીયાની ભૂગર્ભીય કોલસા ની ખાણ કેમ સળગી રહ્યા છે? તે પેચીદો પ્રશ્ર્ન છે. ભૂગર્ભ કોલસા ક્ષેત્રની આગમાંથી આવતા ધુમાડા અને સળગતા અંગારા સાથે ઝરિયાની તે ખાણ લગભગ એક સદીથી સળગી રહી છે અને 100 હજાર લોકોના સ્વાસ્થ્યને વિસ્થાપિત અથવા જોખમમાં મૂકે છે. ઝરિયા કોલસાના ક્ષેત્રની આગ માટે પ્રખ્યાત છે...
પાકિસ્તાનના છેલ્લા દાયકામાં ઉપસી આવેલા ટાપુઓની યાદી
બલુચિસ્તાન તટ:
અસ્ટોલા ટાપુ (હાફ્ટ તલાર તરીકે પણ ઓળખાય છે)
માલાન દ્વીપ - દરિયાકિનારે આવેલ જ્વાળામુખી માટીનો ટાપુ જે દેખાય છે, અદૃશ્ય થઈ જાય છે અને ફરીથી દેખાય છે
ઝાલઝાલા કોહ - એક નાનો ટાપુ જે 2013 માં બલૂચિસ્તાન ભૂકંપ દરમિયાન 2013 માં ગ્વાદરથી બહાર આવ્યો હતો
ચર્ના દ્વીપ તે બલુચિસ્તાનનો ભાગ છે, તે પ્રદેશોમાં આવે છે જે અરબી સમુદ્ર સાથે હબ નદીના જંકશન હેઠળ આવે છે. બલૂચિસ્તાનની સરકારે હાઈકોર્ટના નિર્દેશો પર તેને દરિયાઈ સંરક્ષિત વિસ્તાર તરીકે જાહેર કરવા માટે એક સારાંશ શરૂ કર્યો છે.
સિંધ તટ:
બાબા અને ભીટ ટાપુઓ
બુડો આઇલેન્ડ
બુક્કુર
બુંદલ ટાપુ
ક્લિફ્ટન ઓઇસ્ટર રોક્સ - નાના ટાપુઓ
ખીપ્રિયાવાલા ટાપુ
મનોરા (માનોરો તરીકે પણ ઓળખાય છે)
શમસ પીર
હોક્સબે
ધારી આઇલેન્ડ, કરાચી, સિંધ, પાકિસ્તાન
પિમો આઇલેન્ડ (ટીડો) કરાચી
ચુર્ના આઇલેન્ડ
વગેરે પણ અમૂક નિયત સમયે બહાર આવેલા છે.. જે ચિંતા નો વિષય બની શકે છે..
Special notes
These details and now a days faced matter by Indian people regarding place uttarakhand is unique ways giving odd information to our government but the government not taking seriously and gave permission to building new Home Land at mountain areas...
Natural laws are unique way performing on earth.. not only India or Pakistan but China's flood details about river while raining season is full proof of slow time movement of Natural Disaster information..
Here not mentioned earthquake details of pas 20 years but it's true that Delhi and islamabad faced so many times earthquake in their belt areas..and effect touching to Afghanistan too..
As a common man Just write details which noticed by Google reference...but now the right time is appropriate for taking care of national geographic matter..
Happy Moments
Jay Gurudev Dattatreya
Jay HIND
Jigaram Jaigishya is a jigar:
જીગર ગૌરાંગભાઈ મહેતાના પ્રણામ
No comments:
Post a Comment